Linux

Linux - ядро аперацыйнай сістэмы. Адрозніваецца ад большасці астатніх тым, што распрацоўваецца высілкамі энтузіястаў з усяго свету.

Гісторыя

Linux з'яўляецца спадкаемцам аперацыйнай сістэмы Unix. Развіццё сучаснай камп’ютарнай тэхнікі пачалося параўнальна нядаўна. У 1969 годзе амерыканскі праграміст Кен Томпсан напісаў на мове асэмблера першую версію аперацыйнай сістэмы Unix для міні-камп’ютараў PDP-7 карпарацыі Digital Equipment Corporation.

У тыя часы існавалі некалькі класаў камп’ютараў. Вялікія камп’ютары (мэйнфрэймы) дазвалялі адразу некалькім аператарам выкарыстоўваць рэсурсы аднаго мэйнфрэйма. Міні-камп’ютары былі ўніверсальнымі і займалі значна менш месца за мэйнфрэймы. Пашыраныя зараз мікракамп’ютары (персанальныя камп’ютары) былі заснаваныя на мікрапрацэсарах. Тое, што ў сучасным разуменні завецца серверам - гэта клас персанальных камп’ютараў, прызначаных для працы без удзелу карыстальніка.

У 1970-я з'явіліся некалькі Unix-падобных аперацыйных сістэм. Частка з іх распрацоўвалася для камерцыйных мэт, частка - для адукацыйных. Напрыклад, BSD з'вілася ў Каліфарнійскім універсітэце ў Берклі і была прызначаная для абмену вопытам паміж навучальнымі ўстановамі. У 1987 годзе ў Амстэрдамскім вольным універсітэце распрацавалі вольную аперацыйную сістэму Minix, прызначаную для вывучэння камп’ютараў і прынцыпаў арганізацыі аперацыйных сістэм. У 1991 годзе фінскі праграміст Лінус Торвальдс апублікаваў код ядра сваёй аперацыйнай сістэмы, заснаваны на Minix. Само па сабе ядро дазваляла толькі ўзаемадзейнічаць з апаратнымі рэсурсамі, таму для паўнавартаснай працы з камп’ютарам пачалі стварацца дыстрыбутывы, якія ўтрымлівалі акрамя самога ядра набор праграм. Аднымі з першых дыстрыбутываў у 1993 годзе створаныя Slackware, камерцыйны Red Hat. Для зручнасці асобна ад дыстрыбутываў распрацаваныя графічныя асяроддзі KDE (уключаны ў дыстрыбутыў Debian 3.0 у 2002 годзе) GNOME (уключаны ў Debian 6.0 у 2011 годзе).

У 2007 годзе для развіцця Linux заснаваны некамерцыйны кансорцыюм Linux Foundation, у які ўваходзяць зараз каля 130 карпарацый і асабістых членаў.