Тэхніка гульні на губным гармоніку

З пляцоўкі Вікікнігі
Вікіпэдыя
Вікіпэдыя
Вікіпэдыя таксама мае матэрыялы па гэтай тэме:

Слайд (англ. slide — слізгаценне) — хуткае слізгаценне па адтулінах гармоніка ўверх або ўніз з фіксацыяй апошняй ноты, з якой звычайна пачынаецца мелодыя або рыф.

Пачатковая нота слайда не заўсёды лёгка адрозная, акцэнтуецца толькі апошняя нота слайда, з якой можа пачынацца новая меладычная постаць.

Дроп-оф (англ. drop-off — падаць) — прыём гульні на губным гармоніку, які ўяўляе сабой хуткае слізгаценне па адтулінах гармоніка ўверх або ўніз без фіксацыі якой-небудзь ноты ў канцы. Звычайна выкарыстоўваецца ў канцы музычнай фразы або рыфа. Дроп-оф з'яўляецца прамой процілегласцю слайда.

Бэнд на ўдыху — прыём гульні на губным гармоніку, які дазваляе выняць з 1-6 адтулін гармоніка ноты на адзін або некалькі паўтонаў ніжэй, чым прадугледжана ў стандартнай наладзе інструмент.

Звычайна бэнд на ўдыху здабываецца з 1-6 адтулін, аднак большасць выканаўцаў робяць гэта праз 2-ю, 3-ю і 4-ю адтуліну. Бэнд на ўдыху праз 5-ю і 7-ю адтуліну тэхнічна магчымы, аднак яго пазбягаюць, бо гэта прыводзіць да хуткага зносу язычкоў і не дае новай ноты.

На розных адтулінах бэнд на ўдыху дазваляе выняць розную колькасць гукаў:

праз 1-ю, 4-ю і 6-ю адтуліну паніжае гук на паўтону, гэта значыць можна выняць адзін дадатковы гук; праз 2-ю адтуліну дазваляе панізіць гук на Поўны тон (2 паўтоны), гэта значыць можна выняць два дадатковых гукі; праз 3-ю адтуліну дазваляе панізіць гук на малую тэрцыю (3 паўтоны), гэта значыць можна выняць цэлых тры дадатковых гукі.

Прыклад бэнда на выдыху

Бэнд на выдыху (англ. bending) — прыём гульні на губным гармоніку, які дазваляе на адтулінах з 8-10 панізіць вышыню ноты на адзін або некалькі паўтонаў, і выняць ноты, недаступныя ў стандартнай наладзе інструмента.

Бэнд на выдыху выканаць складаней, чым бэнд на ўдыху. Пачынаць яго асвойваць лепш з 8-ай адтуліны, дзе ён бярэцца найболей лёгка. На 8-9 адтулінах бэнд на выдыху паніжае гук на паўтона. На 10-ай адтуліне з дапамогай яго, магчыма панізіць гук на цэлы тон, г.зн. выняць два дадатковых гукі. Аднак бэнд на 10-ай адтуліне самы складаны, часам нават прафесіяналам цяжка кантраляваць яго.

Оверблоў (англ. over — пера, blow — выдых) — прыём гульні на губным гармоніку, які дазваляе выняць ноты, недаступныя пры звычайных прыёмах гульні. Овердро з'яўляецца адным з выглядаў бэнда, гуляецца на выдыху і прыводзіць да падвышэння вышыні гуку.

Оверблоў, як і овердро, з'яўляецца адным з овербэндаў, вынайдзенымі ў канцы 60-х гадоў Говардам Леві. Гэты тэрмін Говард Леві узяў у духавікоў, якія так звалі выманьне штучных нот, не прадугледжаных ладам інструмента.

Звычайны дыятанічны гармонік мае два язычка ў кожнай дзірцы — адзін з іх гучыць на ўдых, а другі — на выдых. Сутнасць оверблоў ў тым, што пры гульні на выдых язычок, які павінен гучаць на выдыху, блякуецца, замест яго вібрыруе язычок на ўдых гэтай жа адтуліны. Пры гэтым з'яўляецца магчымасць здабываць ноты, недаступныя дыятанічнаму гармоніку, што павялічвае яго дыяпазон да ўзроўню храматычнага.

Оверблоў выконваецца праз 1-6 адтуліны, але найболей часта выкарыстоўваюцца 1-я, 4-я, 5-я, 6-я. Найболей простым лічыцца оверблоў праз 6-ю адтуліну. Да недахопаў оверблоў можна аднесці хуткі знос язычкоў, нават у параўнаньні з бэндамі.

Оверблоў вельмі складаны для выканання. Па-першае, не кожны гармонік прыстасаваны к выкананню оверблоў (хоць яго можна для гэтага падрыхтаваць). Па-другое, тэхнічны бок гэтага прыёму таксама вельмі няпросты. Не навучыўшыся выконваць бэнды на ўдыху і на выдыху, не варта спрабаваць асвойваць оверблоў.

Трэмала (італ.: tremolo, літар. — дрыготкі) на губным гармоніку — змена гучнасці (вышыня гуку не змяняецца) гучання ноты або акорда шляхам заплюшчвання і размыкання далоняў, якія утвараюць камеру вакол гармоніка.

Для паспяховага выканання трэмала далоні рук павінны ўтварыць вакол гармоніка максімальна вялікую і непранікальную для паветра камеру, якая прымыкае да задняга боку інструмэнта. Калі далоні заплюшчаныя, гук больш ціхі і прыглушаны, пры размыканьні далоняў гучнасць гуку павялічваецца. Вобразна кажучы, мы заганяем гук у пастку, а затым выпускаем яго на волю. Каб эфект трэмала быў выразна адчувальны на слых, неабходна здабываць ноту або акорд досыць гучна, каб была прыкметная розніца ў гучнасці гучаньня.